Hoe leer je het beste voor je eindexamen Grieks 2025? Wat moet je kennen en kunnen? Dit blog geeft een handige samenvatting van het eindexamen Grieks 2025 met de beste tips om een hoger cijfer voor Grieks te halen.
Hoe ziet een eindexamen Grieks eruit?
Een CE Grieks bestaat uit twee onderdelen: 50% van je cijfer behaal je door het correct beantwoorden van vragen over de teksten. Dit is dus de tragedie Antigone van Sophocles met de bijbehorende achtergrondinformatie. 50% van je cijfer komt van de vertaling van een stuk tekst van EURIPIDES (niet uit de Antigone). Je hebt in totaal 180 minuten om beide onderdelen af te ronden (excl. eventuele verlening van 30 minuten). Het eindexamen Grieks 2025 is op dinsdag 20 mei 2025 van 9.00-12.00.
Wat moet je leren voor het eindexamen Grieks 2025?
Voor het eindexamen Grieks 2025 (Sophocles’ Antigone) moet je het volgende leren:
Alle Griekse teksten en teksten in Nederlandse vertaling uit de Antigone van Sophocles, zoals beschreven op pagina 6 en 7 van de syllabus Grieks 2025;
De teksten ter vergelijking (Sophocles, Ajax 1316-1375* en Euripides, Phoenissae 1627-1682*) in Nederlandse vertaling;
Alle achtergrondinformatie over o.a. het genre, de cultuurhistorische context, het thema en de politieke achtergrond van pagina 7-10 van de syllabus Grieks 2025.
Je moet bovendien voldoende woordenschat, grammaticale en syntactische kennis hebben om 15-20 regels van Sophocles/Euripides m.b.v. een woordenboek en aantekeningen in 90 minuten te kunnen vertalen naar correct Nederlands.
Hoe moet je leren voor het CE Grieks 2025?
Het belangrijkste is dat je goede aantekeningen maakt: aantekeningen over de inhoud van de teksten. Noteer elke vijf a tien regels een samenvatting van de tekst. Maak een aantekening bij tekstelementen die ‘vaag’ zijn, zodat je weet wat er concreet bedoeld wordt. Noteer stilistische middelen, relevante achtergrondinformatie en herhaal teksten regelmatig. Je kunt ook herhalen door te oefenen met vragen (in je schoolboek staan ook sturende vragen). Vraag je docent desnoods om extra oefenvragen.
Grieks is een groot examen, waarvoor heel veel herhaling nodig is. Je doet er dus goed aan om je teksten gedurende het schooljaar al te herhalen. Bijvoorbeeld door na het vertalen van een stuk direct een samenvatting te maken, op school aantekeningen overnemen van je docent (geen grammaticale aantekeningen!), thuis je aantekeningen direct nog eens door te lezen, binnen een week je aantekeningen over te nemen op een nette versie, binnen twee weken te oefenen met vragen beantwoorden over hetzelfde stuk, na een maand het stuk nogmaals te herhalen en eventueel fout beantwoorde vragen opnieuw te beantwoorden.
Welke vragen komen op het Sophocles eindexamen Grieks 2025?
Eindexamens Grieks vallen binnen vier genres: tragedie, historie, filosofie en epiek. Sophocles is een tragedieschrijver. In 2010 was Sophocles voor het laatst de examenauteur en daarvoor was het 1997. Er zijn gelukkig nog wel andere eindexamens Grieks binnen het genre tragedie, namelijk alle examens over de auteur Euripides. Als we alle tragedie-examens tussen 2000 en nu vergelijken, dan zien we dat de meeste vragen over de inhoud van de tragedie zelf gaan. Je moet bijvoorbeeld uitleggen of citeren wat er bedoeld wordt met een tekstelement, of een samenvatting geven van genoemde standpunten.
Daarnaast worden vragen gesteld over verwijzingen en stilistiek en moet je een gegeven vertaling kunnen vergelijken met het Griekse origineel. Opvallend is bij tragedie het aantal vragen over de achtergrond (gemiddeld bijna 15%) Denk daarbij aan uitleg over Artistoteles’ eisen aan een ‘goede’ tragedie, uitleg over het toneel of de Dionysia. Kijk naar onderstaande vragen uit oude examens Grieks om een idee te krijgen van welke vragen ze stellen:
Reflectievraag: (2021-1) Noteer je eigen oordeel: is Euripides een vrouwenhater of een emancipator? Beargumenteer je oordeel met behulp van een gegeven uit de Bacchae.
Citeervraag: (2013-2) Citeer uit de regels 869-881 de twee Griekse zelfstandige naamwoorden die Medea gebruikt om haar gemoedstoestand bij haar eerdere confrontatie met Jason te karakteriseren.
Narratologie: (2013-2) Leg uit dat hier sprake is van dramatische ironie. Betrek in je antwoord de inhoud van βεβούλευμαι τάδε.
Vertaalvraag: (2017-1) Regel 1020-1022 Κεῖνος t/m Αὖλιν worden door G. Koolschijn als volgt vertaald: “Maar híj heeft mijn dochter, onder het mom dat ze zou trouwen met Achilles, van huis naar Aulis meegenomen, waar de vloot vastzat.” Citeer het Griekse woord waarop de vertaling ‘onder het mom’ is gebaseerd.
Achtergrondvraag: (2010-1) In Tekst 2 worden twee emoties bij het publiek opgeroepen. Noteer de namen van deze twee emoties door de desbetreffende termen van Aristoteles te gebruiken.
Stilistiek: (2007-1) De woorden van de voedster in de regels 305-306 (εἰ t/m δόμων) winnen aan kracht door het gebruik van alliteratie. Er is nog een ander stilistisch middel dat daartoe bijdraagt. Noteer de naam van dit stilistisch middel en citeer daarbij het desbetreffende Griekse tekstelement.
Uitlegvraag: (2010-1) Oedipus komt in de tragedie Oedipus Tyrannus op twee punten tot inzicht. Beschrijf in eigen woorden tot welk inzicht hij in de regels 821-822 (t/m ὤλετ’) begint te komen.
Verwijsvraag: (2004-1) σφε Wie wordt / worden hiermee bedoeld?
Toepassingsvraag: (2000-1) De afbeelding op dit mengvat wordt wel geïnterpreteerd als een tafereel uit de opvoeding van de zoon van Dionysos. De zittende figuur moet dan worden geïdentificeerd met Dionysos, het figuurtje op zijn knieën met zijn zoon. Noem vier attributen op grond waarvan het zeker is dat we hier in elk geval te doen hebben met een scène uit de Dionysoscultus.
Hoe kun je je het beste voorbereiden op de vragen van het examen Grieks 2025?
Naast de eerdere suggesties m.b.t. leren en herhalen kun je een examentraining Grieks volgen, video’s bekijken op YouTube waarin de teksten inhoudelijk besproken worden en veel oefenen met vragen. Je kunt het oude examen van 1997 gebruiken om te testen of je klaar bent om het Grieks examen 2025 te doen.
Voor de beste voorbereiding op het examen Grieks gebruik je een pensumtekst met voldoende ruimte om goede aantekeningen te maken. Gebruik verschillende kleuren om aantekeningen te maken: een kleur voor inhoud, een kleur voor vorm (stilistiek, narratologie) en een kleur voor de herkenningspunten (passend bij je samenvattingen). Je kunt eventueel een extra kleur gebruiken voor grammaticale aantekeningen, maar deze zou je niet/nauwelijks nodig moeten hebben.
TIP 80% van je aantekeningen zouden over de inhoud en achtergrond van de teksten moeten gaan. Zo’n 15% zou moeten gaan over stilistiek en de laatste 5% zijn aantekeningen over grammatica, waarbij je vooral let op opvallend tijdsgebruik van de persoonsvorm. Kijk naar onderstaand voorbeeld van goede aantekeningen voor je examen Grieks.
Zorg dat 80% van je aantekeningen over de inhoud van de tekst gaat. Begin daarom altijd met het maken van een samenvatting van ongeveer elke vijf regels.
Hoe kun je het beste oefenen met Grieks vertalen voor het eindexamen Grieks 2025?
Grieks vertalen is een vaardigheid die je regelmatig moet oefenen. Je kunt het beste oefenen met Grieks vertalen door een tekst te nemen van de juiste auteur (Sophocles is in 2025 de examenauteur, maar de vertaling is van een tragedie van Euripides) en dan te oefenen met oude examens Grieks. Zet een wekker van 90 minuten en probeer in die tijd de vertaaltekst (laatste tekst in het tekstboekje) te vertalen naar correct Nederlands. Gebruik je woordenboek Grieks als hulpmiddel. Daarna kijk je je vertaling na met het correctiemodel. Je kunt dan zien hoeveel punten elk zinsdeel oplevert en welke dingen goed/fout gerekend worden. Noteer welke fouten je hebt gemaakt op een foutenanalyse en verzin een manier om je grootste fout in het vervolg te voorkomen. Je kunt hier oefenen met Grieks vertalen van Sophocles:
TIP Als je weinig concentratie hebt, zet je een wekker van 45 minuten en streef je ernaar om de helft van de vertaaltekst te doen in die tijd. Met nakijken erbij ben je dan maximaal een uur bezig. Weet je niet hoe je leert om beter Grieks te vertalen? Doe mee met een vertaalworkshop Grieks!
Cerianne Porton is hoofd scholierenonderwijs bij Addisco. Ze studeerde klassieke talen (2006-2010) in Amsterdam en stapte daarna over naar Journalistiek in Utrecht (2010-2013). Haar grote passie ligt bij schrijven en het makkelijk maken van moeilijke dingen. Ze geeft bijles en examentraining Grieks en Latijn sinds 2007.
Reacties